Hoe motiveer je kinderen op de basisschool?
Er zijn van die verplichte dingen in het leven van een 6 jarige. Een ervan is bij ons thuis (en bij vele anderen) zwemles. Aanvankelijk superleuk maar al snel een verplicht item.
Het motiveren van je kind om vooral goed je best te doen, valt niet mee, als dat diploma maar op zich laat wachten. Mijn 6 jarige zoon heeft een heel eigen kijk op zijn vorderingen. Als ik na afloop vraag hoe het ging zegt hij vol enthousiasme: “Nou het ging echt heel goed, ik was de beste en de snelste (niet dat dat een vereiste is, maar goed dat is meer iets wat in zijn wereld telt).
Ik ben blij dat hij zo tevreden is, vervolgens vraag ik wat de juf er van vond (stilletjes hopend op een uitnodiging voor het proefzwemmen).
Zoonlief: “Nou die juf ziet dat niet zo, zij denkt er echt anders over”.
Oke.. helemaal duidelijk dat dat diploma nog wel even op zich laat wachten.
In de begeleiding van kinderen die een achterstand op school hebben opgelopen is het belangrijk om haalbare doelen te stellen met een kind (door realistische doelen te stellen is de kans op succeservaringen groot, wat weer belangrijk is voor de motivatie) Een kind wat met rekenen zowel op de cito score als met de methode gebonden toetsen onvoldoende scoort, zal niet opeens heel goed gaan scoren. Wel kan je kijken of er via een glijdende schaal is te werken aan verbetering. Van de onvoldoende score naar matig of net voldoende en vervolgens verder. Afhankelijk van de leeftijd kan je met een kind bespreken wat hij zelf als (haalbare) doelen wil.
Je zou het zelfs in beeld kunnen brengen met kleuren (van rood naar oranje naar groen) of met cijfers. Het is dan handig om met tussendoelen en einddoelen te werken (deze moeten dan wel realistisch zijn, van 3 naar 10 is meestal niet haalbaar….tenzij je tussendoelen formuleert..)
In mijn praktijk leg ik de nadruk op de individuele vooruitgang in plaats van te kijken naar het klassengemiddelde . Ik breng bijvoorbeeld in beeld hoeveel sommen een leerling foutloos heeft gemaakt of met leestempo hoeveel boeken iemand al heeft gelezen.
Zo stimuleer je een kind te reflecteren op zijn eigen vooruitgang. Volgens onderzoek van Lisette Hornstra * is motivatie goed voor de prestatie. Andersom geldt hetzelfde. Wanneer leerlingen goede prestaties halen, stijgt vaak hun motivatie. Een lage motivatie kan dus zorgen voor slechte cijfers en slechte cijfers kunnen een verdere daling van motivatie veroorzaken.
*Lisette Hornstra is werkzaam als onderwijskundig onderzoeker en docent bij de Universiteit van Amsterdam. Ze is gepromoveerd op onderzoek naar de ontwikkeling van motivatie voor school van basisschoolleerlingen.